بحث کلاسی و رابطه آن با پرسشگری

بحث کلاسی و رابطه آن با پرسشگری

با وجود اینکه پرسشگری پرکاربردترین نوع تعامل معلم – دانش آموز است، تنها شکل تعامل نیست و در حقیقت در برخی موارد مطلوب ترین شکل تعامل نیز به حساب نمی آید، پرسشگری به ناجار توسط معلم هدایت می شود که در بعضی از موارد ممکن است با هدف درس متناسب نباشد.

بحث کلاسی در دو حالت می تواند در کلاس انجام شود؛ بین دانش آموزان ضمن کار مشارکتی در گروههای کوچک، یا بین معلم و دانش آموزان در کل کلاس.

بحث کلاسی می تواند به برآورده شدن سه هدف عمده در یادگیری کمک کند. با فراهم کردن امکان شنیدن نظر یکدیگر برای دانش آموزان، مشارکت و درگیری آنها را در درس تشویق و ترغیب می کنیم؛ با درخواست از آنها برای تفکر درباره مطالب و بیان دیدگاهشان، آنها را در رسیدن به درک بهتر یاری می رسانیم و در نهایت دانش آموزان را در کسب مهارت های ارتباطی (به ویژه اعتماد به نفس برای اظهارنظر در میان جمع به صورت مختصر و مفید) کمک می کنیم.

بحث باید با دقت تدارک دیده شود و معمولا لازم است با فعالیت های قبلی (مثلا درس پیشین در یک ماده درسی مشخص) مرتبط باشد. به جای آن معلم می تواند قبل از درس، دانش آموزان را به مطالعه درباره موضوعی خاص ترغیب کند.

همچنین میتوان بعد از ارائه مختصر مطلب توسط معلم با دانش آموزان دیگر، بحثی را ترتیب داد.

برای اینکه بحث، کارآمد و مؤثر باشد، متمرکز ساختن و حفظ ارتباط آن با موضوع حائز اهمیت است.

همانند آموزش مستقیم، معلم از ابتدا باید هدف بحث را بیان کند. برای متمرکز کردن بحث و مرتبط نمودن آن با دانسته های قبلی دانش آموزان، فراهم کردن چند سؤال شاخص می تواند مفید باشد.

ضمن بحث، معلم باید دانش آموزان را به صورت جدی به انجام تکلیف مشغول سازد و آنها را از منحرف شدن به موضوعات دیگر باز دارد.

نوشتن نکات اصلي بحث روی تابلو با یک نمودار و همچنین تأکید بر این نکته که بحث، فعالیتی است برای یادگیری و نه صرفا پر کردن وقت، می تواند به تمرکز دانش آموزان کمک کند.

معلم باید در خلال بحث طوری به نظر دانش آموزان پاسخ دهد که به روشن ساختن فرایندهای تفکر آنها و آگاهی بیشتر از آنها ترغیب شوند.

این کار را می توان با توضیح خواستن (ممکن است توضیح دهید که…)، منعکس کردن نظر دانش آموز (ایده جدیدی است، فکر میکنم چیزی که شما می خواهید بگویید این است که..) و یا واداشتن دانش آموزان به در نظر گرفتن سایر دیدگاهها، انجام دهد.

در پایان بحث خوب است که معلم بار دیگر نکات اصلی را به اختصار بیان کند و به دنبال آن با به گزارش روی فرایند بحث و اینکه بهتر بود بحث چگونه پیش می رفت، تمرکز نماید.

هر دو کار می تواند توسط معلم (یا اغلب مناسب تر است که با درخواست نظر دانش آموزان، انجام شود.

استفاده یا عدم استفاده از بحث کلاسی باز هم به موضوع درس، پختگی و همین طور مهارتهای انباطی دانش آموزان بستگی دارد.

ضروری است که احترام متقابل بر جو کلاس حاکم باشد و به نظر همه دانش آموزان بها داده شود.

تمام این عوامل، جهت و ساختار داده شده به بحث از سوی معلم را نیز تعیین خواهند کرد.

یکی از تنش های کلاس درس، تعارض بین پرسشگری و مباحثه است.

یک پژوهش مشخص کرده که در بعضی از موارد ممکن است پرسشگری به شیوه ای انجام شود که با تحمیل دیدگاههای معلم به دانش آموزان، بحث کلاسی عقیم و بی نتیجه گردد.