چگونه ادبیات را بهتر تدریس کنیم؟
17 شهریور 1399
ارسال شده توسط کارشناس آموزش مجازی مرکز ترویج علوم انسانی

چگونه ادبیات تدریس کنیم؟
معلمها روی خودشان بیشتر سرمایهگذاری کنند
تجربهی سالها کار کردن در آموزش و پرورش، مرا به این نتیجه رسانده است که اگر معلمها روی خودشان سرمایهگذاری کنند دانشآموزان بسیار موفقتر خواهند بود. نگاه من این است که اگر همکاران ما بتوانند دانشآموز را از درون متحول کنند بسیار موفق خواهند شد. در آموزشوپرورش کلاسهای ضمن خدمت زیادی برگزار میشود اما مهمترین چیز برای یک تدریس موفق، فن بیان معلم است.
نظرات اساتید برتر موفقیت؛ راهگشای تغییر نگاه در علوم انسانی
اگر معلمها بتوانند از نظرات اساتید برتر در زمینهی «موفقیت» و «تغییر نوع نگاه» استفاده کنند میتوانند به راحتی به این تغییر نگرش در آموزش برسند. اگر بخواهیم در دنیای بیرون پیشرفت کنیم باید نگاه ما بیشتر به درون و دانش و مهارت ما بهروز باشد. ما باید برای رشد کردن نقشهی راه داشته باشیم و «اولویت»هایی را مشخص کنیم؛ زیرا چیزی که ما را تا اینجا رسانده است «عادت»های ماست. توصیهی من به همکاران ارجمندم این است که کتابهای آنتونی رابینز، جانسی مکسول، برایان تریسی و جیم ران را مطالعه کنند.
رشتههای چندبُعدی؛ نیاز این روزهای نظام آموزشی
امروزه جهان به سمت فیلدهای بینرشتهای در حرکت است و همهی رشتهها از تکبُعدی بودن به سمت چند بُعدی بودن در حال تغییراند؛ به طور مثال رشتهی تخصصیِ بنده ادبیات است؛ تجربه به من ثابت کرده است که اگر من فقط ادبیات محض را در کلاس تدریس کنم دانشآموز بیانگیزه شده و در نهایت درس را رها میکند. پس من به عنوان معلمی که در حوزهی ادبیات فعالیت میکند باید در کلاس به تکنیکها و مهارتهای انگیزشی تسلط داشته باشم.
سرمایهگذاری روی المپیادها به جای کنکور
اگر معلم بتواند در ذهن و دنیای دانشآموز نفوذ کند بهترین نتیجهها حاصل میشود. اگر بتوانیم به جای نگاه کنکوری به ادبیاتْ روی المپیادهای آموزشی سرمایهگذاری کنیم که بیشتر به مفاهیم و بُنمایهی ادبیات توجه دارد، بسیار نتیجهی بهتری خواهیم گرفت. یکی از تجربههای من در زمینهی آموزش این است که نکات مثبت فعالیتهای دانشآموز را مشخص و بزرگ کرده و منابع را به او معرفی میکنم؛ بعد از این فرایند خود دانشآموز درس و فعالیت درسی را جدی گرفته و میکوشد هر بار بهتر و بهتر خود را به معلم عرضه کند. اما در گذشته تمام توان خود را روی تدریس به روش کلاسیک و مونولوگ میگذاشتم که نتیجهای جز خستگی بیشاز حد نداشت.
مقایسه کردن؛ آفت آموزش
یکی از بدترین چیزهایی که میتواند تاثیر بسیار منفیای در روحیهی دانشآموزان داشته باشدْ مقایسه کردن آنها با سایرین است؛ به طور مثال مقابسهی یک کلاس با کلاسی دیگر، یا مقایسهی یک مدرسه با مدارس دیگر. باید تواناییِ دانشآموزان را فقط و فقط با خودشان سنجید. هر کدام از آنها ویژگیهای منحصر به فردی دارند که قابل مقایسه با دیگران نیست.
تفکر مثبت؛ هدیهی معلم به دانشآموز
دانشآموزان دههی هشتاد به دلایل متفاوت حوصلهی گوش دادن به مطالب طولانی تدریس را ندارند؛ این هنر معلم است که مطالب را خلاصه کرده و در بستههای زیبا و شکیل در اختیار دانشآموزان این نسل قرار دهد. معلمها باید خود دارای تفکر مثبت بوده و این نوع نگاه را به دانشآموز نیز انتقال دهند؛ یکی از روشهای کار کردن روی ضمیر ناخودآگاه و ساخت تفکر مثبت این است که دقایقی قبل از خواب نسبت به برنامهها و نکاتی که روز بعد باید در تدریس از آنها استفاده کنید با نگاه مثبت بیندیشید. یکی دیگر از نکات مهم تدریس استفاده از تجربیات دیگر اساتید و بهخصوص معلمهای بازنشسته آموزشوپرورش است. دانشآموز زمانی متحول میشود که باورهایش تحول یابند.
«شاخه نبات حافظ» دکتر برزگر؛ بهترین در قرابت و آرایهادبی
در بحث آرایههای ادبی و قرابت معنایی یکی از بهترین کتابهای نوشته شده، کتاب «شاخه نبات حافظ» دکتر برزگر است. این کتاب در سطح دانشگاه است اما معلمها میتوانند غزلهایی را که معانیِ ساده و روانتری دارند انتخاب کرده و برای دانشآموزان شرح و بسط دهند. در مبحث دستور زبان که بسیاری از دوستان سوال کرده بودند، یکی از دلایل بیشتر شدن مشکلات این است که بخشهای مهمی از این بخش مهم حذف شده است که کتاب را کممایه کرده است.
دیدگاهتان را بنویسید