نقش والدین در رشد اجتماعی کودکان

پدر و مادرها و خواهر و برادرها نقشی مهم در کمک به رشد مهارت های اجتماعی کودکان ایفا می کنند.

رشد مهارت های اجتماعی کودکان با سبک فرزندپروری والدین مرتبط است.

سبکهای فرزندپروری را می توان در امتداد دو پیوستار تعریف کرد: صمیمیت (خونگرمی) با پاسخ دهی از سوی والدین و کنترل یا سخت گیری از سوی والدین.

این دو پیوستار چهار سبک فرزندپروری را نشان می دهند: و والدین سهل گیر، گرم، پذیرا، غیرسنتی و با مدارا هستند و آزادی عمل زیادی به کودکان می دهند و از مقابله با فرزندان اجتناب می کنند.

و والدین سلطه جو، بسیار سخت گیر و محدود کننده اند و انتظار دارند که دستورات آنها بدون سؤال و جواب اطاعت شود. آنها در بعد صمیمیت (خونگرمی) نمره پایین می گیرند.

و والدین مقتدر، هم صمیمی و هم سختگیر هستند.

آنها انضباط را اعمال می کنند، در عین حال حامی کودکان نیز هستند.

والدین بی توجه در هر دو پیوستار در سطح پایین قرار دارند، نه سختگیرند و نه پذیرا.

مشخص شده است که کودکان خانواده های مقتدر و سهل گیر نسبت به کودکان خانوادههای بی توجه و سلطه جو مهارتهای اجتماعی بهتری دارند.

فرزندان والدین مقتدر در مدرسه عملکرد بهتری دارند و نسبت به فرزندان والدین سهل گیر احتمال بروز مشکلات رفتاری در آنها کمتر است.

یعنی اگرچه بچه های والدین سهل گیر معاشرتی و مهربان هستند، از رفتارهای مناسب در موقعیت های اجتماعی مختلف آگاهی ندارند و نسبت به اعمالشان مسؤلیت پذیر نیستند.

نبود مهارت های اجتماعی ممکن است به دلیل شرایط خانوادگی افراطی تر نیز باشد.

کودکانی که بین والدین آنها رفتار ضداجتماعی و پرخاشگرانه معمول است یا کودکانی که والدینشان با آنها مخالفت نمی کنند، به سمت بروز رفتارهای ضداجتماعی گرایش پیدا خواهند کرد.

والدین میتوانند برای کمک به رشد مهارتهای اجتماعی کودکان چند کار انجام دهند.

یکی از این کارها فراهم کردن فرصت بازی با همسالان برای کودک است.

ترغیب کودکان به پیوستن به گروههای تفریحی بیرون از مدرسه با شرکت در سرگرمی های گروهی با سایر کودکان موجب رشد مهارت های اجتماعی و شادی و نشاط آنها میشود.

تعامل با گروههای کوچک برای کودکان خجالتی مفید است.

بدین منظور ترغیب آنها به اینکه در هر نوبت از یکی از کودکان دیگر برای انجام کاری دعوت کنند، پیشنهاد می شود.

والدینی که با کودکان خردسال بازی می کنند، می توانند به رشد مهارت های لازم برای بازی با همسالان در فرزندانشان کمک کنند.

بر اساس پژوهش های انجام شده، کودکانی که پدر و مادرشان به این شیوه با آنها بازی کرده اند نسبت به کودکانی که این تجربه را نداشته اند، به خصوص اگر بازی به شیوه همسالان و برای تفریح و سرگرمی باشد، مهارتهای اجتماعی پیشرفته تری دارند.

والدین نباید سعی در تسلط بر بازی داشته باشند یا عمل کودک را اصلاح کنند، بلکه باید مثل دو کودک با هم بازی کنند.

از این طریق کودک مهارتهای اجتماعی فراوانی را خواهد آموخت که برای تعامل موفقیت آمیز با همسالان لازم هستند.

همچنین مشخص شده است که صحبت کردن با کودکان درباره روابط آنها با همسالان باعث ارتقای مهارتهای اجتماعی آنها می شود.

این کار معمولا به شکل گفتگو درباره فعالیت های روزانه ای است که کودک در آنها شرکت کرده است.

هنگامی که کودکان با مشکلات مرتبط با همسالان نزد والدین می آیند، باید آنها را جدی بگیرند و به آنها کمک کنند تا گزینه ها و راه حل های مختلف مسئله را مورد توجه قرار دهند و همیشه راه حل های دوستانه و جامعه پسند را تشویق کنند.

وقتی کودکان برای مثال از یک موقعیت بازی کنار گذاشته می شوند، که بناچار در برخی مواقع حتی برای کودکانی که نامحبوب نیستند نیز پیش می آید، والدین باید از اظهارنظرهای بدبینانه، مثل «شاید آنها تو را دوست ندارند» اجتناب کنند و به جای آن حرف سازنده تری بزنند، برای مثال «فعلا حالشان خوب نیست، یک وقت دیگر.»