مشاهده و بررسی مداوم وضعیت دانش آموزان

مشاهده و بررسی مداوم وضعیت دانش آموزان

هدف نوع دیگری از مشاهده، نه بررسی معلم بلکه بررسی تجربه یک یا چند دانش آموز است. در شکلی از این مشاهده، یک مشاهده گر، روز تحصیلی یک دانش آموز معین را دنبال و او را از درسی به درس دیگر تعقیب می کند.

این نوع مشاهده می تواند اطلاعات ارزشمندی درباره احساس و تجربه دانش آموز از مدرسه فراهم کند و مشکلاتی از قبیل انتقال درسی غیرعملی، تدریس گسیخته، مدیریت رفتاری متناقض و غیرهمسان و تحميل مقررات را مشخص سازد. همچنین به فرد امکان می دهد تا چگونگی واکنش دانش آموز نسبت به دروس و سبک های تدریس متفاوت را ببیند و ممکن است به معلم در کنار آمدن با دانش آموزان مسئله دار کمک کند.

معلم ها می توانند دریابند که آیا زبانی که به کار می برند مناسب است، آیا در متون یا پرسش های مورد استفاده مشکلات نهفته ای وجود دارد، آیا دانش آموزان طی بخش خاصی از درس خسته و بی حوصله می شوند و چه عواملی حین درس باعث بالا رفتن احتمال اشتغال به تکلیف یا گریز از تکلیف برخی از دانش آموزان می شوند.

راه دیگر اینکه معلم می تواند یک یا چند دانش آموز را در جریان درس خود مورد مشاهده قرار دهد. معنای این گفته آشکارا این است که وقتی معلم در حال انجام مشاهده است، یکی از همکاران باید تدریس کلاس را به عهده گیرد.

معلم همچنین می تواند از همکارش بخواهد تا کلاس او را مورد مشاهده قرار دهد. همانند مشاهده تدریس، در اینجا نیز قبل از مشاهده، مشخص کردن چیزی که قرار است مورد مشاهده قرار گیرد، ضروری است: تعامل دانش آموز مورد نظر با سایر دانش آموزان، رفتار با انگیزه وی در دروس مختلف. در اینجا نیز باید نوعی از جداول مشاهده به کار گرفته شود.

مسلما مشکل تعقیب این است که رفتار دانش آموزی که میداند در حال مشاهدهشدن توسط معلم است، تحت تأثیر قرار میگیرد. وقتی معلمی در کلاس خود دانش آموزی را مورد مشاهده قرار می دهد، می تواند این مشکل را تا حدی به این صورت حل کند که با نشستن در آخر کلاس با پیوستن به یک گروه به عنوان «دستیار کلاس» تا حد ممکن با ظرافت و زیرکی به مشاهده بپردازد. بدیهی است که وقتی دانش آموزان باید در تمام مدت مدرسه تعقیب شوند، این شیوه امکان پذیر نیست.