زمینه های افت تحصیلی دانش آموزان

زمینه های افت تحصیلی دانش آموزان

زمینه های افت تحصیلی دانش آموزان: جان هالت در کتاب زمینه های افت تحصیلی دانش آموزان به این موضوع می پردازد

چند روز قبل یکی از دانش آموزان به سوی میز من آمد و در حالی که نگاه ثابتش را به من دوخته بود، بدون یک کلمه حرف، مثل همیشه، نسخه جوهری آخرین انشایش را روی میز گذاشت. قانون ما این است که در هر صفحه نسخه جوهری نباید بیشتر از سه غلط باشد، اگر بود آن نسخه باید دوباره نوشته شود. من ورقه او را بازبینی کردم و در صفحه اول ۵ غلط یافتم.

آنها را به او نشان دادم و تا آنجا که توانستم با ملایمت به او گفتم که باید آن را دوباره بنویسد، او را ترغیب کردم که بیشتر دقت کند – یعنی همان نصیحت همیشگی معلمان. او به من نگاه کرد، آهی کشیده و به سوی میز خودش بازگشت. او چپ دست است و نمی‌تواند قلم را خوب کنترل کند. می‌توانستم ببینم که در موقع کار و تلاش بر اثر تمرکز چین بر پیشانی او افتاده است. پس از مدتی با نسخه دوم دوباره بازگشت.

این بار صفحه اول هفت غلط داشت و دستخط او به طور مشخصی بدتر بود. به او گفتم دوباره بنویسد. آه عمیقتری کشید و به سوی میز خودش بازگشت. به همان ترتیب نسخه سوم از راه رسید که ظاهرش بسیار بدتر از دومی بود و اشتباه بیشتری هم داشت.

در این لحظه یکی از همکارانم از من سؤالی کرد که خودم باید از خود می‌کردم. این سؤال را همه باید همیشه برای خودشان مطرح کنند. او پرسید: «سعی داری به کجا برسی و آیا داری به مقصودت می‌رسی؟» این سؤال تکانم داد. در مدارس بسیار آسان درون این تله می‌افتیم: روشهای رسیدن به هدف تبدیل به هدف می‌شود. این قانونِ «سه غلط در هر صفحه» که قرار بود در خدمت کار دقیق و انشای تمیز باشد روی دست من مانده بود.

اما آیا با کاربرد انعطاف ناپذیر آن به کار دقیقتر و انشاء پاکیزه تری رسیده بودم؟ خیر، کارم کودک را چنان نگران دوباره‌نویسی ورقه‌اش کرده بود که نمی‌توانست حواس خود را روی کارش متمرکز کند، و از این رو آن را بدتر و بدترمی‌نوشت و ورقه های بعدی اش هم نمی‌توانست دست کمی از اینها داشته باشد.

در مدرسه قبل از هر اقدامی، باید از خود بپرسیم که «سعی داریم به کجا برسیم، و آیا کاری که می‌کنیم ما را در رسیدن به مقصدمان کمک می‌کند؟ آیا هدف ما از کاری که می‌کنیم کمک به کودکان است و آیا می‌توانیم ببینیم که نتیجه کارمان مثبت بوده است؟ یا شاید این کار را می‌کنیم چون هزینه چندانی ندارد و یا برای مدرسه، معلمان و مدیران راحت و بی دردسر است؟ یا شاید چون همه همین کار را می‌کنند؟ باید مراقب باشیم که روغن ریخته را نذر امامزاده نکنیم و برای انجام دادن کاری که در واقع به دلیل مدیریت اقتصادی – سهولت کار انجام می‌شود دلایل تعلیم و تربیتی دهان پرکن سر هم بندی نکنیم.

خطر بزرگتری نیز در کمین ماست؛ این خطر که وقتی کاری را در ابتدا به دلایل کافی و محکم شروع کردیم، آن را کورکورانه و لجوجانه و به هر قیمتی ادامه دهیم و نخواهیم یا نتوانیم بفهمیم که با ادامه آن، به دانش آموزان ضرر بیشتری می‌زنیم تا منفعت.