جایگاه رشته‌ علوم انسانی

جایگاه رشته‌ علوم انسانی

در این کارگاه که به همت مرکز ترویج علوم انسانی در چالوس برگزار شد، آقای فتح علی معافی به معرفی جایگاه رشته‌ علوم انسانی پرداختند:

جایگاه رشته‌ علوم انسانی

در کشور ما از نظر جایگاهی رشته‌ی علوم انسانی در جایگاه مناسبی قرار ندارد. قضاوت‌های متفاوتی که بخش‌های مختلف جامعه راجع به این رشته دارند و گاهی بخش قابل توجهی از فرهنگیان نیز مبتلا به این مسئله می‌شوند نیازمند این است که جایگاه این رشته را به معنای واقعی درک کنیم. برای عملی شدن این کار ابتدا باید باورهای قدیمی فرهنگیان و سپس دانش‌آموزان را اصلاح کنیم. نیازمند این هستیم که دبیران و همکاران ما در مقاطع پایین‌تر دیدگاه درستی به این رشته داشته باشند؛ به طوری که اگر این اتفاق نیفتد بسیاری از برنامه‌های ما دچار مشکل خواهد شد.

دلایل ورود به رشته علوم انسانی

3 گروه از دانش‌آموزان وارد رشته‌ی علوم انسانی می‌شوند: دانش‌آموزانی که علاقه‌مند به رشته‌ی انسانی هستند که بخشی از آن‌ها علاوه بر علاقه دارای استعداد نیز هستند به طوری که می‌توانند زمینه‌های رشد را فراهم کنند. دانش‌آموزان دیگری نیز هستند که بجز رشته‌ی علوم انسانی جای دیگری برای خود پیدا نمی‌کنند که تعداد این دسته‌ از دانش‌آموزان در حال کاهش است. گروه دوم دانش‌آموزانی هستند که پس از تکمیل شدن ظرفیت کلاس تجربی به ناچار به کلاس انسانی رفتند و حاضر نبودند به کلاس ریاضی روند. گروه سوم نیز دانش‌آموزانی هستند که برای اینکه از رشته‌های فنی حرفه‌ای و کار و دانش دوری کنند به علوم انسانی روی می‌آورند.

ما باید تمام تلاش خود را کنیم تا دانش‌آموزانی که از هر کدام از این 3 گروه بالا وارد این رشته می‌شوند به آن علاقه‌مند شوند و عشق بورزند.

درماندگی آموخته شده

 درماندگی آموخته شده اگر اتفاق بیفتد تبعات بسیار سنگینی دارد. درماندگی آموخته شده به این معناست که اگر یک موجود زنده حرکتی بکند و کاری انجام دهد و به نتایج مطلوب نرسد، این گونه قضاوت خواهد شد که رفتار و اقدامات آن موجود در نتیجه هیچ تاثیری ندارد. اگر دانش‌آموزی به درماندگی آموخته شده برسد احساس می‌کند توانایی ندارد و انسان کند ذهنی است و این قضاوت‌ها تمام راه‌های موجود را می‌بندد.

برای مثال در یک آزمون استخدامی بسیاری از افراد شرکت نمی‌کنند زیرا فکر می‌کنند که شرکت کردن در این آزمون‌ها هیچ فایده‌ای ندارد و اقدام مثبتی که می‌توانست زندگی‌اش را تغییر دهد انجام نمی‌دهد. دانش‌آموزانی وجود دارند که در بعضی از درس‌ها مانند ریاضی و زبان به این فهم رسیده اند که در این دروس انسان‌های ناتوانی هستند. برای رهایی از این درماندگی معلم می‌تواند این مفهومی که طی چند سال شکل گرفته است را بهبود بخشد. اگر این اتفاق بیفتد دانش‌آموز به توانایی‌ها و استعدادهای خود پی می‌برد و فرد توانمندی می‌شود.

تلاش مدیران در آموزش رشته علوم انسانی

 مدیران به نوعی در دو بخش می‌توانند به دانش‌آموزان کمک کنند تا سطح آموزشی‌شان را ارتقا دهند: بخش اول انگیزشی و بخش دوم آموزش‌هاست. در بخش انگیزشی ما باید به این موضوع دقت داشته باشیم که هر رفتاری نیاز به انگیزه دارد. انگیزه اساسا امری درونی است به طوری که انگیزه‌ی بیرونی نداریم. زمانی که دانش‌آموزی از درس خواندن لذت ببرد به انگیزه‌ی درونی رسیده است. ما باید انگیزه‌ها و مشوق‌ها و محرک‌هایی را در مدرسه فراهم کنیم که دانش‌آموز به علوم انسانی گرایش پیدا کند تا در تحصیل احساس رضایت داشته باشد، احساس خوبی از کلاس درس داشته باشد و به نوعی احساس کند که از درس خواندن و در کلاس بودن لذت می‌برد.

اگر این اتفاق رقم نخورد و این انگیزه شکل نگیرد دانش‌آموز دچار مشکل می‌شود و هر کاری که دبیران و مدیران بخواهند انجام دهند بی نتیجه خواهد بود.